De iris wordt gediagnosticeerd met behulp van een irismicroscoop. Een video opname wordt via de computer opgeslagen en verder onderzocht op weefselveranderingen, specifieke pigmentpatronen of onregelmatigheden in het stroma. Deze patronen worden vervolgens met een iriskaart vergeleken die bepaalde delen van de iris verbindt met bepaalde delen van het menselijk lichaam.
Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat er inderdaad vanuit het hele lichaam, inclusief de iris, verbindingen naar de thalamus bestaan.

Iridologie is dus een totaaldiagnose: zowel hereditaire als functionele zwaktes worden bepaald en via een individueel totaal behandelingsschema wordt de patiënt behandeld.

Preventief kan het zeer belangrijk blijken om zwaktes in het lichaam te bepalen en zodoende snellere aftakeling van ons lichaam te voorkomen.